ไม่ลดความอ้วน ไม่ว่า แต่โรคภัยถามหานะ โดย เภสัชกร อุทัย สุขวิวัฒน์ศิริกุล

หลังจากที่เราได้ลองวัดค่าดัชนีมวลกายจนทราบแก่ใจว่าอยู่ในระดับใดของคนอ้วนแล้ว จะปล่อยทิ้งไว้เฉยๆสำหรับท่านที่สมบูรณ์ดีอยู่แล้ว ก็ไม่ว่ากันเพราะกว่าจะสะสมไขมันจนพอกพูนได้แบบนี้ไม่ใช่เรื่องง่ายๆเลย ต้องลงทุนเดินทางหาของกินทุกซอกซอย ต้องเสียแรงเคี้ยวก็อีกตังเย้อะ หากแต่ว่าวันใดที่สำนึกได้ว่ากำลังมีปัญหาทั้งกายและใจจากความอ้วนมารุมเร้า ตอนนี้จะมาเล่าให้ฟังว่าการพอกพูนไขมันที่มากเกินไปจะส่งผลต่อร่างกายและจิตใจอย่างไรบ้าง

ผมเองเคยมีอาการเจ็บข้อเข่าซ้ายมาก่อน ตอนเปิดร้านสาขาแรกที่ศรีย่านเหนื่อยมากก็กินมาก น้ำหนักตัวขึ้นสูงถึง 67 กิโลกรัมเลยทีเดียว ผลที่ตามมาคือร่างกายที่อ้วนมากไปจะทำให้ข้อเข่าปวดมากขึ้น การกินยาแก้อักเสบทุกวัน ถึงแม้จะแก้ปวดได้ แต่ไม่ได้เป็นคำตอบที่ดีแต่อย่างใด จึงตัดสินใจลดน้ำหนักดีกว่า ผลที่ตามมาก็คืออาการปวดดังกล่าวก็หายไปๆ ดีกว่ากินยาทุกวันเป็นแน่

อ้วนแล้ว มันไปหนักหัวใคร

คุณคงนึกถึงประโยคข้างบน เมื่อมีใครมาแซวอย่างสนุกสนานหรือคำเตือนจากผู้ที่รักคุณ ข้อดีของความพยายามลดความอ้วนที่คุณสามารถรู้ได้ทันที ก็คือ ถ้าลดได้แล้วไม่หนักใครๆแต่คุณจะสามารถนั่ง Time Machine เพื่อให้คุณกลับไปมีรูปร่างน่ารักเหมือนตอนวัยรุ่นได้อีกครั้งหนึ่ง เผื่อจะเป็นที่ต้องตาต้องใจของกิ้กหรือวางแผนแต่งงานรอบต่อไป หากรูปร่างไปผอมเหมือนตอนเริ่มทำงานใหม่ๆ คุณก็จะแต่งตัวได้ง่ายและดูสวยงาม เวลาไปเลือกหาซื้อเสื้อผ้าก็ง่ายมีหลายแบบให้เลือกสวมใส่ หรือจะกลับไปค้นตู้เสื้อผ้าเก่าๆก็ยังนำมาสวมใส่แบบที่เรียกว่า Retro ได้ไม่อายใคร สำหรับท่านที่โปรดปรานการเล่นกีฬา คุณจะรู้สึกได้เลยว่าการเคลื่อนไหวของคุณระหว่างเล่นเกมส์ต่างๆจะคล่องแคล่วมากขึ้น

แต่เหตุผลที่อยากมาเตือน ก็เพราะว่าวงการสุขภาพอนามัยในปัจจุบันนี้มีบทวิจัยที่เห็นพ้องว่า การมีร่างกายที่อ้วนเกินไปนั้นเป็นอันตรายต่อสุขภาพอย่างแน่นอนที่สุด ถึงแม้ว่าไขมันที่สะสมมานั้นเป็นสิ่งจำเป็นและมีประโยชน์ต่อร่างกายอยู่หลายระบบ แต่การที่มีปริมาณของไขมันมากเกินไปย่อมมีผลเสียและอันตรายจากภาวะที่อ้วนเกินไปได้แก่

·         คนอ้วนจะมีโรคความดันโลหิตสูงและเป็นโรคเบาหวานได้มากกว่า สาเหตุมาจากระบบหัวใจและหลอดเลือดที่ต้องทำงานหนักมากขึ้นเนื่องจากมีการสะสมของไขมันที่ไปอุดตัน เนิ่นไปก็จะทำให้หลอดเลือดดำอุดตันที่แขน ขา และที่อื่นๆ ถ้าตันน้อยๆจะเกิดเส้นเลือดขอดให้เกิดอาการเจ็บปวดหรือดูไม่สวยงามได้ ถ้าไปอุดแถวเส้นเลือดที่สมอง วันร้ายคืนโหด โรคอัมพฤกษ์ อัมพาตก็จะมาเยี่ยมคุณได้อีก

·         ความดันโลหิตที่สูงมากเกินไปในคนอ้วนอย่างยาวนานจะไปสะสมทำให้เป็นโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ หรือร้ายแรงจนกลายไปเป็นโรคหัวใจขาดเลือด จากสถิติพบว่าผู้ที่มีน้ำหนักตัวเกินเกณฑ์มาตรฐานถึงร้อยละ 20 จะมีโอกาสหัวใจวายมากขึ้นถึง 3เท่า

·         คุณๆที่อ้วนระบบทางเดินอาหารจะแปรปรวนไป บางครั้งอาจเกิดอาการกระเพาะอาหารเลื่อนขึ้นมาในทรวงอก ระบบเผาผลาญของร่างกายก็จะแย่ลง คนที่ชอบกินเนื้อติไขมันอร่อยๆเยอะ ก็เสี่ยงที่จะเกิดนิ่วในระบบทางเดินน้ำดี มะเร็งลำไส้ใหญ่ ตับอักเสบจากไขมันที่ไปเกาะรอบตับ เสี่ยงต่อการมีตับอ่อนอักเสบตามมาอีก

·         ไขมันที่ไปพอกพูนในอวัยวะของระบบทางเดินหายใจ จะทำให้ หายใจได้เหนื่อยขึ้น เกิดหอบได้ง่าย คนอ้วนจะมีการนอนกรนได้ง่าย ขาดอากาศระหว่างหลับ ทำให้มีอันตรายตามมาได้อีก เช่น ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ อัมพฤกษ์ อัมพาต สมองเสื่อม ที่สำคัญคู่นอนที่ท่านร่วมเคียงหมอนด้วย เสียงกรนที่ดังมากไปจะทำให้เขานอนไม่หลับตามไปด้วย  

·         จากผลวิจัยพบว่าผู้ที่อ้วนมาก คือ มีน้ำหนักตัวเกินเฉลี่ยถึงร้อยละ 40 ถ้าเป็นผู้หญิงจะมีโอกาสเกิดมะเร็งของมดลูก รังไข่ และเต้านม ได้มากขึ้น รวมทั้งเส้นประสาทเต้านม เส้นประสาทถูกกด มะเร็งเต้านม ถ้าเป็นผู้ชายก็จะเป็นมะเร็งของลำไส้ใหญ่ และต่อมลูกหมากได้มากกว่า ยิ่งไปกว่านั้นในผู้ชายที่อ้วนจะมีปัญหานมใหญ่ขึ้นมาให้เหนื่อยใจได้อีก ยกเว้นคุณผู้ชายที่วางแผนจะแปลงเพศไว้ก่อน

·         มวลน้ำหนักไขมันที่ทับถมหนักขึ้นๆ ทำให้คนอ้วนเป็นโรคที่เกี่ยวกับข้อได้มากกว่า โดยเฉพาะข้อสะโพก ข้อเข่า ข้อเท้า และที่ตัวเท้าเอง เพราะข้อเหล่านี้จะต้องรับน้ำหนักมากกว่าปกติไม่ว่าจะยืนหรือเดินก็ตาม คนอ้วนเองต้องใช้พลังที่มากขึ้นเพื่อผลักดันให้ร่างกายเคลื่อนที่ไป ทำให้เหนื่อยงาน ระบบหัวใจไหลเวียนโลหิตทำงานหนักมาซ้ำเติมได้อีก

·         คุณสุภาพสตรีที่อ้วนมากจะตั้งครรภ์ได้ยากกว่า และตอนจะไปการคลอด จะมีปัญหาตามมามากกว่าด้วย

·         คนที่อ้วนมากเมื่อจะหาความสุขทางทางเพศสัมพันธ์ไม่ว่าชายหรือหญิง จะมีปัญหาตามมามากว่าทั้งกระบวนการและลีลาในการร่วมรัก หากไม่หาวิธีแก้ไขระหว่างคู่รัก ความสุขทางเพศจะลดน้อยลง ปัญหาทางจิตใจหรือพาลจะไปแสวงหาโอชาเพศรสก็จะตามมาอีก

·         คนอ้วนที่อุ้ยอ้ายและคล่องแคล่วน้อยกว่าจะประสบอุบัติเหตุได้บ่อยกว่าผู้ที่มีรูปร่างปกติ เพราะโอกาสพลาดพลั้งจึงมากกว่า และมวลน้ำหนักที่มากขึ้นเมื่อเกิดอุบัติเหตุก็มักจะทำให้เกิดอาการรุนแรงกว่าและรักษายากกว่า ใช้ระยะเวลาพักฟื้นเพิ่มขึ้นไปอีก

·         คนอ้วนเมื่อเจ็บป่วยต้องไปหาหมอ แพทย์จะตรวจร่างกายของคนผอมได้ง่ายกว่าคนอ้วนมาก เพราะไขมันที่พอกพูนในอวัยวะต่างๆของคนอ้วนจะไปบดบังทำให้ฟัง หรือคลำหาสิ่งผิดปกติได้ยาก แม้แต่ภาพเอกซเรย์ของคนอ้วนก็ยังไม่ชัดเท่าของคนผอม ยิ่งถ้าต้องทำการผ่าตัดด้วยแล้ว จะทำยากกว่ามาก

·         หากคนอ้วนต้องเป็นผู้ป่วยไปรับการรักษาในสถานพยาบาล การพยาบาลดูแลรักษาจะมีความยุ่งยากมากกว่า ยิ่งถ้าเป็นโรคที่เคลื่อนไหวเองไม่ได้ เช่น อัมพาต จะเพิ่มปัญหาให้กับผู้ดูแลอีกมากมายทีเดียว

·         สุดท้ายแม้คนอ้วนเมื่อถึงแก่กรรมแล้ว ศพของคนอ้วนก็ยังจัดการได้ยากกว่าคนผอม ทั้งในการจัดหาอุปกรณ์ในการทำพิธีศพ จะนำร่างไปฝังหรือเผาก็ต้องสิ้นเปลืองทรัพยากรที่มากกว่า

·         ส่วนปัญหาทางจิตใจ ที่เกิดเรื่องได้บ่อยมากในสังคมเรา คนอ้วนมักเป็นที่รังเกียจของสังคม เช่น การขึ้นลงหรือนั่งในรถประจำทาง แม้ในรถโดยสารหรือบนเครื่องบินก็ไม่มีใครอยากจะนั่งใกล้คนที่อ้วนๆ งานอาชีพบางอย่างอาจจะไม่เปิดโอกาสให้คนอ้วน เช่น เป็นพนักงานต้อนรับบนเครื่องบิน งานประชาสัมพันธ์

·         ความจริงแล้วเราอาจพบว่าเพื่อนๆเราหลายคนที่มีจิตใจดี ยิ้มแย้มแจ่มใสและอารมณ์ดี แต่ก็มียังมีคนอ้วนอีกหลายคนที่ไม่พอใจในรูปร่างของตนเอง คิดมากไปก็จะถือเอาความอ้วนมาเป็นปมด้อยประจำตัว กลายเป็นคนที่ขาดความมั่นใจในตัวเอง ซึมเศร้า ขี้กังวล บางคนที่อ้วนมากทำให้กลายเป็นคนที่หาความสุขไม่ได้ หงุดหงิดและเครียด ก็เลยดับความเครียดด้วยการกิน ผลก็คือยิ่งอ้วนขึ้น และยิ่งเครียดมากขึ้น

ที่เล่ามาทั้งหมด ไม่ได้มีวัตถุประสงค์ให้เกิดความร้าวราญในจิตใจของคนอ้วน แต่มีเจตน์จำนงให้ข้อมูลที่ถูกต้อง เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับโรคอ้วนและการลดน้ำหนักอย่างถูกต้อง

ตอนต่อไป มาพบกลไกของความอ้วน ทำไมกินน้อยอยู่แล้วก้อยังอ้วนได้อีก

แหล่งข้อมูล

•เภสัชกร อุทัย สุขวิวัฒน์ศิริกุล สงวนลิขสิทธิ์ 29 มค. 2553

ห้ามนำบทความ รูปภาพและเนื้อหาอื่นๆ โดยผู้เขียนไปเผยแพร่เชิงพาณิชย์ ให้นำไปเผยแพร่เป็นวิทยาทานหรือเพื่อการศึกษาเท่านั้น ผู้ประกอบการเว็บไซต์ต้องยึดหลักความเคารพและคำนึงถึงลิขสิทธิ์ในการสร้างสรรค์งานเขียนและจริยธรรมทางธุรกิจ

การนำเอาบทความ รูปภาพและเนื้อหาอื่นๆ ซึ่งผลิตขึ้นโดยผู้เขียนไปใช้โดยไม่ได้รับอนุญาตและผลิตซ้ำเพื่อเผยแพร่ กรุณาอ้างอิงแหล่งที่มาและ Copy url address http://www.oknation.net/blog/DIVING ไปด้วยเพื่อให้ผู้อ่านสามารถลิ้งค์กลับมาอ่านบทความจากเว็บไซต์ของผู้เขียนได้โดยตรง

บทความนี้เขียนขึ้นเพื่อเป็นการส่งเสริมสุขภาพ ไม่แนะนำให้คุณนำไปใช่วินิจฉัยหรือรักษาโรคด้วยตนเอง ขอความกรุณารับคำปรึกษาได้โดยตรงจากบุคลากรสหวิชาชีพทางสาธารณสุข รวมทั้งเภสัชกรใจดี ที่พร้อมดูแลสุขภาพพ่อแม่พี่น้องนะครับ

·         รูปประกอบจาก http://clisanti.files.wordpress.com/2011/02/obese-man.jpg

·         Obesity, MedlinePlus, http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/obesity.html

·         The worldwide obesity epidemic, PT James, R Leach, E Kalamara, M Shayeghi - Obesity, 2001

·         Obesity: Preventing and Managing the Global Epidemic, Report on a WHO Consultation, Technical Report Series, No 894

·         Aree Kantachuvessiri, MD, Faculty of Public Health, Mahidol University, Obesity in Thailand

·         George A. Bray and Frank L. Greenway , Current and Potential Drugs for Treatment of Obesity, Louisiana State University, Pennington Biomedical Research Center, Baton Rouge, Louisiana 70808-4124, Endocrine Reviews 20 (6): 805-875

·         Proietto J, Fam BC, Ainslie DA, Thorburn AW., Department of Medicine, University of Melbourne, Royal Melbourne Hospital, Novel anti-obesity drugs, Expert Opin Investig Drugs 2000 Jun; 9(6):1317-26

·         Susan Z. Yanovski, M.D., and Jack A. Yanovski, M.D., Ph.D. Obesity, The New England Journal of Medicine, Volume 346:591-602, Febuary 21,2002

·         ภก.ผศ.วันชัย     ตรียะประเสริฐ, การใช้ยาลดนํ้าหนัก / การใช้ยาลดความอ้วน , รายการวิทยุจุฬาฯ   คลินิก 101.5  MHz     ออกอากาศ  วันศุกร์ที 14   เมษายน  2543

·         รศ.นพ.สันต์ หัตถีรัตน์ ความอ้วนผอมของคนไทย หมอชาวบ้าน เล่ม: 59 เดือน-ปี: 03/1984

·         รศ.นพ.ดำรง กิจกุศล ลดความอ้วน หมอชาวบ้าน เล่ม:93 เดือน-ปี: 01/1987

นิตยสาร "ฉลาดซื้อ" ฉบับที่ 95 เขียนโดย กองบรรณาธิการฉลาดซื้อ