ไมเกรน: โรคปวดศีรษะไมเกรนคืออะไร โดย เภสัชกร อุทัย สุขวิวัฒน์ศิริกุล

ฤดูร้อนปีนี้แผลงฤทธิ์ระอุได้ทั้งอุณหภูมิที่สูงปริ้ด รวมไปถึงร้อนนานมาราธอน อาการโรคหนึ่งที่คนไข้กุมศีรษะมาขอคำปรึกษาที่ร้านยามากที่สุด จนกระทั่งเภสัชกรเองก้อยังมีอาการโรคนี้คือ “โรคปวดศีรษะไมเกรน”

โรคปวดศีรษะไมเกรนคืออะไร?

โรคปวดศีรษะไมเกรน โรคปวดหัวข้างเดียว ที่เรียกกันสั้นๆว่าโรคไมเกรน (Migraine) หรือที่คนไทยเรียกกันเดิมๆว่า ลมตะกัง เป็นโรคปวดศีรษะเรื้อรังชนิดหนึ่ง โดยคนไข้จะเริ่มมีอาการปวดศีรษะกำเริบเป็นพักๆ หรือภาษาชาวบ้านเรียกกันว่าไมเกรนกิน (Migraine attack) หากไม่รีบรักษาหรือได้รับยา มักจะมีอาการปวดหัวที่พัฒนาไปปวดในระดับปานกลางถึงรุนแรง ระหว่างนั้นจะมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น คลื่นไส้ และตาเห็นแสงแวบวาบด้วยก้อมี

โรคปวดศีรษะไมเกรนนี้ ทำไมเป็นกันเยอะ?

โรคปวดศีรษะไมเกรน เป็นสาเหตุอันดับแรก ๆ ของอาการปวดศีรษะที่พบในคนทั่วไป ประมาณทุก ๆ 10 คน จะมีคนเป็นโรคนี้ 1-2 คน มีการประมาณว่า ใน 1 วัน ทั่วโลกใบนี้จะมีผู้ป่วยไมเกรน ประมาณ 3,000 คนต่อประชากร 1 ล้านคน โดยพบอัตราเป็นโรคนี้สูงสุดในคนอเมริกาเหนือ รองลงมาคือคนอเมริกากลาง อเมริกาใต้ ยุโรป เอเชีย และแอฟริกา

ผู้ป่วยโรคปวดศีรษะไมเกรน มักมีประวัติคนในครอบครัวเป็นโรคนี้ด้วย เนื่องจากโรคนี้สามารถถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์ อาการโรคมักเกิดในคนวัยรุ่นหรือหนุ่มสาว และจะกำเริบได้บ่อย ๆ จนถึงวัยสูงอายุ มากกว่า 55 ปีขึ้นไป แต่บางคนก็อาจปวดไปจนตลอดชีวิต

ผู้ป่วยโรคนี้ส่วนใหญ่เป็นผู้หญิง โดยเฉลี่ยพบว่า ผู้หญิงประมาณ 15% จะเป็นโรคนี้ ในขณะที่ผู้ชายพบเป็นโรคนี้เพียงประมาณ 6% เท่านั้นเอง

รูปประกอบ: อาการปวดหัวที่อาจเกิดขึ้นได้ จาก migrainerelief.info

ปวดหัวอย่างไหน ที่เรียกว่าไมเกรน?

อาการปวดศีรษะไมเกรนมีลักษณะเด่นก็คือ เราจะมีอาการปวดศีรษะแบบตุบ ๆ ตามจังหวะการเต้นของชีพจรนั่นเอง อาจจะปวดเป็นบริเวณพื้นที่เฉพาะส่วน เช่นที่ขมับข้างเดียว และตำแหน่งที่ปวดแต่ละครั้งอาจไม่แน่นอน อาจปวดซ้ำที่เดิมหรือสลับไปอีกข้าง บางครั้งอาจปวดที่ขมับพร้อมกันทั้ง 2 ข้าง ซึ่งพบได้น้อยมาก ขณะปวดหากเอามือลองไปคลำดู จะคลำพบว่าเส้นเลือดใหญ่ตรงขมับข้างที่ปวดมักจะพองตัวและเต้นตุบๆตามจังหวะชีพจรเช่นเดียวกัน

เวลาของการปวด มักจะนานเป็นชั่วโมง ๆ ถึง 1-2 วัน ก่อนจะปวดหัวมักมีอาการตาพร่าตาลายนำมาก่อนสักพักใหญ่ แล้วจะค่อย ๆ ปวดแรงขึ้น บางคนอาจมีอาการคลื่นไส้อาเจียน เมื่ออาเจียนแล้วก็จะค่อย ๆ ทุเลาไปได้เอง หรือในคนไข้บางรายแม้จะไม่ได้กินยา ก็มักจะทุเลาไปได้เอง บางคน (เช่นตัวเภสัชกรเอง) หากได้นอนหลับสักครู่ก็อาจทุเลาดีขึ้นมาได้

ความถี่ในการปวด มักมีอาการกำเริบเป็นครั้งคราวแล้วแต่บุคคล บางคนอาจปวดถี่ เดือนละ 1-2 ครั้ง หรือนานจะเป็นเมื่อมีปัจจัยกระตุ้นให้อาการกำเริบขึ้นมา ขึ้นอยู่กับว่าคนไข้จะค้นพบหาสิ่งกระตุ้นหรือไม่ ถ้าเลี่ยงได้ก็จะทำให้ปวดห่างหายไปได้น้อยลงไปเอง

โรคปวดศีรษะไมเกรนนี้ อันตรายมากไหม?

โรคนี้เป็นโรคที่น่ารำคาญและทรมานอย่างมาก เพราะถ้าไมเกรนกินเข้ามาแล้ว จะทำให้เสียงานเสียการเพราะอาการปวดจะทำให้รำคาญ ทำให้ตัดสินใจหรือทำงานไปอย่างไม่มีความสุข แต่ความจริงแล้ว อาการของโรคก้อมีแค่นี้ไม่มีอันตรายร้ายแรง และไม่ทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนแต่อย่างใด

ตอนต่อไปเราจะมาดูว่าปัจจัยเสี่ยงหรืออะไรที่จะเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดโรคหรือเกิดอาการปวดหัว ขึ้นมาบ้าง เพื่อที่เราจะได้หลบเลี่ยงไม่ให้ไมเกรนกำเริบให้เรารำคาญ ขึ้นมาได้

หากคุณมีคำถามเกี่ยวกับโรคไมเกรนนี้ สามารถสอบถามมาได้ที่ utaisuk@gmail.com หรือ facebook “UTAI SUKVIWATSIRIKUL”