วันจันทร์ที่ 23 เมษายน พ.ศ. 2555

รู้จักคนไข้ รู้ใจลูกค้า พัฒนาร้านยาอย่างไรให้ขายดี โดย เภสัชกร อุทัย สุขวิวัฒน์ศิริกุล

เภสัชกรมือใหม่ใจร้อนหลายๆคนมาเปิดร้านยา ก้อคิดว่าใครๆต้องมาซื้อยากับเราซิ? ร้านคู่แข่งไม่ได้จบเภสัช ใครจะไปสน? โลกปัจจุบันนี้ไม่ใช่โลกอุดมคติ เภสัชกรที่เริ่มก่อร่างสร้างตน โดยขาดความรู้ทางการตลาดที่จะส่งมอบให้ลูกค้าประทับใจได้ หรือเปิดร้านไปแล้วกลับละเลยการพัฒนาร้านให้ได้ดังใจคนไข้ ก้อย่อมเดินทางสู่เส้นปราชัยเหมือนร้านโชวห่วยในอดีต คำถามที่ว่าจะปรับตัวอย่างไรดีหล่ะ เรามาเริ่มจุดเริ่มแรกที่จะช่วยให้เราได้นำไปพัฒนาร้านให้ชนะใจคนไข้ ให้เขาฝันใฝ่อยากกลับมาหาเราอีก ในเครื่องมือทางการตลาดที่เรียกกันว่า Consumer insight หรือทำอย่างไร จึงจะรู้ใจลูกค้า

การตลาดคือการแข่งขันกันเอาใจลูกค้า
ถ้าเปรียบกับการแข่งกีฬา การตลาดคือการแข่งขันกันเอาใจลูกค้า ใครมาแข่งด้วยก้อต้องประชันกันสรรค์สร้าง
คุณค่าที่ผู้บริโภคเขาอยากจะได้ จะด้วยการให้บริการที่ดี สร้างความสัมพันธ์ให้มีประสบการณ์ที่ประทับใจ ผู้ชนะน่าจะเป็นคนที่รู้จักลูกค้าดีกว่าคนอื่น เพราะยิ่งรู้จักดีแค่ไหน ก็จะรู้ใจผู้บริโภคมากขึ้นเท่านั้น และถ้าหากมุ่งมั่นที่จะนำเสนอ ตรงใจผู้บริโภคอย่างจริงจัง ก็จะทำให้มีความได้เปรียบในการแข่งขันมากขึ้น ดังนั้นเภสัชกรที่สวมหัวใจนักการตลาดที่ดีจึงต้องเป็นทั้งทหารที่เป็นพลลาดตระเวนรู้จักทำเลสภาพท้องถิ่นที่เราลงไปเปิดร้าน นักสังคมศาสตร์ที่จะรู้ความเป็นไปของสังคมชาวบ้านเขา เป็นนักมนุษยศาสตร์เพื่อที่จะเรียนรู้วัฒนธรรมค่านิยมและความเชื่อของมนุษย์ ต้องเป็นนักจิตวิทยาที่จะเข้าใจจิตใจของผู้บริโภค และสุดท้าย จะต้องเป็นนักพฤติกรรมศาสตร์ที่จะเข้าใจการแสดงออกของคนไข้ยามเมือมาหาเรา เภสัชกรที่ดีจะพึ่งแต่ปริญญาเภสัชศาสตร์ใบเดียวไม่ได้ อยากเป็นผู้ชนะต้องใฝ่หาความรู้เพื่อมาพัฒนาวิชาชีพ

“Consumer Insight” 
พาหนะพาเราไปนั่งในใจคนไข้
กระบวนการที่เราจะไปรู้จักผู้บริโภคอย่างลึกซึ้งถึงใจนั้น นักการตลาดเขามีคำว่าเป็นการเรียนรู้ “Consumer Insight” หมายถึงการเข้าใจลูกค้าอย่างลึกซึ้ง ลึกขนาดไหน ก้อต้องรู้ว่ากลุ่มลูกค้าเป้าหมายของเราเขาเป็นใคร ต้องรู้ว่าเขาคิดอย่างไร รู้สึกอย่างไร ใช้ชีวิตอย่างไร มีค่านิยมในการดำเนินชีวิตและใช้รูปแบบอย่างไร มีความคิดหรือทัศนคติอย่างไร ความต้องการและแรงจูงใจอะไรที่อยู่เบื้องหลังพฤติกรรมนั้นๆ

มากมายจริงๆ ใช่ไหม ข้อมูลเกี่ยวกับคนไข้ที่เราควรจะรู้อย่างลึกซึ้งนั้น เราสรุปในประเด็นดังต่อไปนี้
1.    ข้อมูลทางด้านประชากรศาสตร์ Demographics เพื่อให้เรารู้ว่าในทำเลที่ร้านเราตั้งอยู่ กลุ่มลูกค้าเป้าหมายของเราเขาเป็นใคร เป็นข้อมูลเบื้องต้นที่มองเห็นได้ ลองเดินสำรวจหรือสังเกตได้ ลองออกไปสำรวจข้อมูลที่ต้องรู้ได้แก่ กลุ่มอายุ การศึกษา ระดับรายได้ อาชีพ โสดหรือแต่งงาน ขนาดครอบครัว ศาสนา ที่อยู่อาศัย ฐานะทางเศรษฐกิจและสังคม (Socioeconomic Status—SES)


2.    ข้อมูลทางด้านจิตวิทยา Psychological Setup เป็นข้อมูลทางด้านสภาพจิตใจภายในของเขาที่เป็นคำตอบอธิบายพฤติกรรมที่แสดงออกมา ได้แก่ความต้องการ Needs ความปรารถนา Wants แรงจูงใจ Motives ทัศนคติ Attitudes การรับรู้ Perception การเรียนรู้ Learning


3.    ข้อมูลรูปแบบการดำเนินชีวิตของผู้บริโภค Psychographics ประกอบไปด้วยกิจกรรมที่ลูกค้าเขาทำ Activities สิ่งที่ผู้บริโภคสนใจ Interests และความคิดเห็นของผู้บริโภคที่มีต่อสิ่งต่างๆที่เกิดขึ้นในสังคม Opinion leaders


4.    ข้อมูลในการใช้สื่อของผู้บริโภค เราจะได้รู้ว่ากลุ่มเป้าหมายเสพสื่ออะไร ใช้เวลานานแค่ไหน ชอบอ่านหนังสือพิมพ์อะไร เรื่องราวอะไร ชอบฟังรายการวิทยุอะไร ชอบผู้จัดรายการคนไหน ชอบดูรายการโทรทัศน์อะไร ชอบพิธีกรคนไหน ชอบผู้อ่านข่าวคนใด ชอบดาราคนไหน ความรู้ทั้งหมดนี้เวลาเราวางสื่อเพื่อสื่อสารกับเขา จะทำให้เราเข้าถึงผู้บริโภคกลุ่มเป้าหมายได้อย่างมีประสิทธิภาพ


5.    ข้อมูลเกี่ยวกับพฤติกรรมการซื้อ การใช้ ถ้าเป็นร้านยาเราคงต้องเริ่มที่เวลาคนไข้เจ็บป่วย เขาใช้บริการสุขภาพอย่างไร ไปที่ไหนโรงพยาบาลหรือคลีนิค จ่ายเองหรือมีระบบสวัสดิการ ถ้าไม่ไปโรงพยาบาลเขาจะเลือกร้านยาที่ไหน ซื้อสินค้ากลุ่มใด ในระดับราคาไหนที่เขาพึงใจและพอใจจะจ่าย ใครเป็นคนซื้อยาเข้าบ้าน อะไรที่ร้านยาเดิมๆ ยังตอบสนองไม่ได้ดังใจเขา ความรู้เกี่ยวกับเรื่องนี้ จะทำให้เราสามารถพัฒนาตลอดจนออกแบบร้านยา สรรหาสินค้าและบริการได้ดังใจผู้บริโภคกลุ่มเป้าหมาย และวางแผนพัฒนาส่วนผสมการตลาดในส่วนอื่นๆได้อย่างเหมาะสม โดนใจกลุ่มเป้าหมายให้หันมาร้านเรา

6.    สุดท้าย ข้อมูลเกี่ยวกับสภาพแวดล้อมทางสังคมและวัฒนธรรมของผู้บริโภค เพื่อที่จะเรียกรู้ปัจจัยภาพนอกที่มีต่อพฤติกรรมการบริโภค ได้แก่ความรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรม ทั้งระดับชาติและกลุ่มย่อย ความสัมพันธ์ทางครอบครัว กลุ่มอ้างอิงที่ผู้บริโภคต้องการอยากจะเป็นหรืออยากที่จะเข้าไปเกี่ยวข้องด้วย
รู้สึกว่าจะยาวและเยอะไปใช่ไหม ไม่มากหรอกครับ เราเองอยู่หน้าร้านทั้งวันและทุกวัน หากใช้ตาดู หูฟัง ปากก้อหมั่นสัมภาษน์ซักถามเขาด้วยปิยะวาจา สองขาก้อก้าวเดินไปเยี่ยมลูกค้าและสำรวจร้านคู่แข่ง เราย่อมได้ข้อมูลที่ช่วยให้รู้จักผู้บริโภคอย่างลึกซึ้ง ย่อมทำให้เรานอกเหนือจากเป็นเภสัชกรที่ช่ำชองในวิชาเภสัชกรรมและยังเป็นนักการตลาดที่รู้ใจผู้บริโภค และต่อไปก้อเลือกสรรค์เครื่องมือต่างๆที่จะมาชิงเอาใจลูกค้าได้ดีกว่าคู่แข่ง ให้เขากลับมาหาที่ร้านและขายดีตลอดไป
แหล่งข้อมูล
เภสัชกร อุทัย สุขวิวัฒน์ศิริกุล สงวนลิขสิทธิ์ 24 เมษายน 2555
ห้ามนำบทความ รูปภาพและเนื้อหาอื่นๆ โดยผู้เขียนไปเผยแพร่เชิงพาณิชย์ ให้นำไปเผยแพร่เป็นวิทยาทานหรือเพื่อการศึกษาเท่านั้น ผู้ประกอบการเว็บไซต์ต้องยึดหลักความเคารพและคำนึงถึงลิขสิทธิ์ในการสร้างสรรค์งานเขียนและจริยธรรมทางธุรกิจ
การนำเอาบทความ รูปภาพและเนื้อหาอื่นๆ ซึ่งผลิตขึ้นโดยผู้เขียนไปใช้โดยไม่ได้รับอนุญาตและผลิตซ้ำเพื่อเผยแพร่ กรุณาอ้างอิงแหล่งที่มาและ Copy url address ไปด้วยเพื่อให้ผู้อ่านสามารถลิ้งค์กลับมาอ่านบทความจากเว็บไซต์ของผู้เขียนได้โดยตรง

รูปประกอบจาก

Robert Owens , Proven and Powerful Marketing for Your Independent Community Pharmacy, President, Robert Owens International , http://www.ncpanet.org/pdf/2006fl_marketing.pdf
ดร. ธเนศ ศิริกิจ , “แนวโน้ม พฤติกรรม ผู้บริโภค ปี 2555 เพื่อวางแผนกลยุทธ์
Positioning Magazine , 10 มกราคม 2555, http://www.positioningmag.com/magazine/details.aspx?id=93969
ภก. ธวัชชัย วรรณสว่าง, เภสัชกรกับการเป็นเจ้าของธุรกิจร้านยา, www.ninerx.com/smf/index.php?action=dlattach;topic=2625.0
ดร. สันติธร ภูริภักดี, ความเปลี่ยนแปลงของพฤติกรรมผู้บริโภคธุรกิจค้าปลีกba.bu.ac.th/ejournal/MK/MK5_1/MK5_1.htm,หัวหน้าภาควิชาการตลาด, http://ba.bu.ac.th/ejournal/MK/MK5_1/MK5_1.htm
รศ.ดร.สุจินดา เจียมศรีพงษ์, ธุรกิจค้าปลีกแบบดั้งเดิม (ร้านโชห่วย): ปัญหาและทางแก้ไข
สมประสงค์ แตงพลอย, พฤติกรรมการซื้อยาจากร้านขายยาของผู้บริโภคในอำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ,บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต, http://thesis.swu.ac.th/swuthesis/Man/Somprasong_T.pdf
ปริญญา อัครจันทโชติ ,ลูกค้าเข้าร้าน เขาไม่ได้ต้องการแค่ "ยา",http://ranya-manager.blogspot.com/
ทวีวรรณ กมลบุตร, การสร้างสรรค์บริการที่ประทับใจด้วย Service Minded ให้ลูกค้าได้ทุกวัน,
การศึกษาพฤติกรรมผู้บริโภค ช่วงที่ 1 เปิดโลกค้าปลีก, Eduzones , http://senior.eduzones.com/offy/4975
การวิเคราะห์พฤติกรรมของผู้บริโภคโดยใช้ทฤษฎีอรรถประโยชน์ (Utility theory)
เทคนิคการวิเคราะห์พฤติกรรมผู้บริโภค,สถาบันพัฒนาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม, http://www.ismed.or.th/SME2/src/bin/controller.php?view=knowledgeInsite.KnowledgesDetail&p=&nid=&sid=64&id=375&left=76&right=77&level=3&lv1=3


รูปประกอบจาก 

  • Pharmacist. Tweet. Excellent job opportunities are expected จาก personalitydesk.com และ  
  • Pharmacists and their Patients จาก pharmacistsandpatients.blogspot.com

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น