โรคหอบหืด อาการโรคและยาที่ใช้

โรคหอบหืด เป็นโรคที่มีการอักเสบเรื้อรังของหลอดลม มีผลทำให้ผนังหลอดมมีปฏิกิริยาตอบสนองต่อสารก่อภูมิแพ้ และสิ่งแวดล้อมมากกว่าคนปกติ พบได้ในคนทุกวัย ตั้งแต่เด็กจนถึงวัยผู้สูงอายุ และพบมากในคนที่มีประวัติภูมิแพ้ในครอบครัว
อาการ
- ไอ แน่นหน้าอก
- เสมหะมาก
- หายใจมีเสียงหวีด หรือหอบเหนื่อย อาการเหล่านี้อาจหายไปได้เองหรือไปเมื่อได้รับยาขยายหลอดลม
สาเหตุ หรือสิ่งกระตุ้นให้เกิดอาการหอบหืด
- สารก่อภูมิแพ้ เช่น ฝุ่นละออง , เกสรดอกไม้ , ขนสัตว์ , อาหารทะเลบางชนิด
- ควันพิษและมลพิษอื่น ๆ เช่น ควันบุหรี่ สารเคมี หรือฝุ่นในโรงงานอุตสาหกรรม
- ความเย็น ความชื้น
- การติดเชื้อในทางเดินหายใจ เช่น ติดเชื้อไวรัส
- ความเครียด
การดำเนินของโรค
ภาวะหอบหืด ทำให้มีการอักเสบเรื้อรังของหลอดลม หลอดลมมีปฏิกิริยาตอบสนองต่อสารก่อภูมิแพ้ หรือสิ่งแวดล้อมมากกว่าปกติ เกิดมีการหดเกร็งตัวของหลอดลม เยื่อบุหลอดลมบวม และมีการขับเมือกออกมา ซึ่งถ้าเป็นรุนแรง อาจก่อให้เกิดการหายใจล้มเหลว และสมรรถภาพการทำงานของปอดลดลง
การรักษา
ยาที่ใช้ในการรักษาโรคหอบหืด เป็นยาที่ใช้เพื่อบรรเทาอาการให้ดี ทุเลาขึ้น มีทั้งยาที่ออกฤทธิ์ต่อต้านการอักเสบ และ/หรือ ขยายหลอดลม ซึ่งมีในรูป
ยาหอบหืดที่ควรรู้จัก คือ
1. ยาขยายหลอดลม จะใช้เมื่อมีอาการจับหอบ เพื่อบรรเทาอาการอย่างรวดเร็ว ยานี้ช่วยเปิดช่องทางเดินหายใจให้กว้างขึ้น ยาออกฤทธิ์ภายใน 5-10 นาที และออกฤทธิ์อยู่ประมาณ 4-6 ชั่วโมง
อาการข้างเคียงของยา ยาขยายหลอดลมชนิดพ่นสูด ไม่ค่อยมีอาการข้างเคียงใด ๆ เพราะยาออกฤทธิ์โดยตรง ต่อปอด ตัวอย่างยาที่ใช้
- กลุ่มเบต้า อะโกนิสต์ เช่น Salbutamol (Ventolin) Terbulatine (Bricanyl)
- กลุ่มแอนตี้โคลิเนอจิกส์ เช่น Ipratropium Bromide
2. ยาควบคุมป้องกัน (Inhaled Carticosteroids) ยาชนิดนี้ ควรใช้ทุกวัน แม้ไม่มีอาการหอบ ต้องใช้พ่นสูด " ตามเวลาที่แพทย์สั่ง " ถ้าหยุดยาเอง อาการอาจกลับกำเริบ และถ้าพ่นขณะหอบ ยาจะไม่ช่วยให้อาการทุเลา
ยากลุ่มนี้ใช้ควบคุม และป้องกันการบวม หรือการอักเสบของหลอดลม เพราะการบวมเป็นสาเหตุให้หลอดลมตีบแคบ มีเสมหะ หายใจลำบาก
อาการข้างเคียงของยา การใช้ยา อาจเกิดอาการระคายคอ เสียงแหบแห้ง ควรบ้วนปากด้วยน้ำหลังพ่นสูดยา แต่ละครั้ง ยาสเตียรอยด์ แม้จะเข้าสู่ร่างกายปริมาณน้อย แต่ก็สามารถ
รักษาอาการหอบหืดได้ ตัวอย่างยาที่ใช้
- Beclomethasone (Beclofote) (Becotide)
- Budesonide (Pulmicort)
ข้อสังเกต เพื่อป้องกันการหยิบใช้ยาผิดประเภท
- ยาพ่นสูดทุกวัน ตัวหลอดมักเป็นสีแดงหรือสีน้ำตาล
- ยาพ่นสูดเมื่อจับหอบ ตัวหลอดมักเป็นสีฟ้าหรือสีเทาหรือสีน้ำเงิน
การสังเกตอาการตนเอง
อาการปกติ
- ปฏิบัติงาน และออกกำลังได้ปกติ
- นอนหลับได้ตลอดคืน
อาการกำเริบ
- ไม่สามารถปฏิบัติงานตามปกติ
- ตื่นมาหอบตอนกลางคืน
- พ่นยาขยายหลอดลมบ่อยขึ้น
- ได้ยินเสียงหวีดเวลาหายใจออก
อาการรุนแรง
- ไอหอบมาก
- แน่นหน้าอก หายใจไม่เข้าปอด
- ไม่สามารถพูดให้จบประโยค
- อาการกระสับกระส่าย
- อาการเกิดรุนแรง และเปลี่ยนแปลงรวดเร็ว

แหล่งข้อมูล

http://kanchanapisek.or.th/kp4/book244/helath.html