วันพฤหัสบดีที่ 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2555

จัดผังร้านยา (Store Layout) อย่างไร ให้ขายดี โดยเภสัชกรอุทัย สุขวิว้ฒน์ศิริกุล


เราเปิดร้านมาเพื่อให้ขายดี องค์ประกอบหนึ่งคือการจัดวางผังร้านค้า ผังที่ดีควรเริ่มที่ดึงความสนใจลูกค้าให้เข้าร้าน พอเข้ามาแล้วก้ออำนวยความสะดวกให้ค้นหาสินค้าตามความต้องการมุ่งหวัง และสามารถเดินทางไปขอคำปรึกษาจากเภสัชกรได้เสมอ เรามีแนวทางการจัดวางผังร้านมาเป็นอาหารสมอง เผื่ออยากจะปรับผังร้านใหม่หรือสำหรับเป็นแนวทางของผู้ทีอยากเปิดร้านต่อไปในอนาคต

Traffic flow คือหัวใจของการจัดวางผังร้าน
 หลักการก็คือทำอย่างไรให้ Traffic flow ให้ยาว แต่ Traffic time ต้องสั้น หมายความว่า การดีไซน์ผังร้านค้าทำอย่างไรให้ลูกค้าสามารถเดินได้รอบร้านให้มากที่สุด Traffic flow ต้องลากออกไปเพื่อให้เขาค้นหาสินค้าไปเรื่อยๆ เพื่อที่สินค้าทุกแผนกจะได้มีโอกาสเสนอตัวแก่สายตาลูกค้าเพื่อขายออกไปให้ได้ แต่ขณะเดียวกัน ก้อต้องให้ใช้เวลาสั้นที่สุดของ Traffic time เพราะหากลูกค้าใช้เวลาในร้านค้านานจนเกินไป ก็จะทำให้เกิดการติดขัด Traffic jam ลูกค้าใหม่เข้าร้านก้อไม่ได้ และการใช้เวลาสั้นลง ย่อมส่งผลให้ลูกค้าพึงพอใจต่อการรับบริการที่ทันใจ และเราก้อได้รับยอดขายเร็วขึ้น มากรอบขึ้น

ทุกร้านต้องมีวิญญาน ดึงลูกค้าให้ติดใจ
ก่อนเปิดร้านมา เราย่อมต้องมีแรงบันดาลใจและแนวความคิด (Concept) ว่า คุณค่า values อะไรที่เราตั้งใจส่งมอบให้ลูกค้า การวางผังภายในร้าน ต้องมีวิญญานคือบุคคลิกลักษณะของร้าน ที่ต้องมีลูกเล่น ( trick ) ในการเรียกลูกค้า ธุรกิจร้านยาเอง ก้อสามารถมีลูกเล่นที่จะดึงลูกค้าให้เข้ามาค้นในร้านได้หลายๆแบบ เราได้ไปพบบทความของ Inspire ที่รับงานออกแบบร้าน Boots ที่นำมาถ่ายทอดได้ดังนี้


1.       เส้นทางสัญจรภายในร้าน ( traffic flow ) 
จุดเน้นในเรื่องเส้นทางสัญจรในร้านคือ ควรจัดให้ยาวที่สุดเท่าที่จะทำได้ ด้วยการให้ลูกค้าเดินผ่านส่วนต่างๆ ของร้าน การกำหนดทางเดินสำหรับลูกค้าภายในร้านควรมีการวางผังสินค้าในร้านให้เหมาะสม เพื่อให้ลูกค้าต้องตั้งใจ เดินทางไปยังจุดที่เราต้องการให้เดินเข้าไป detination หรือ event 

 2. การจัดวางสินค้าที่สร้างความประทับใจ ( first impression merchandise ) สินค้าที่ถัดจากประตูทางเข้า จะต้องให้ความประทับใจและกระตุ้นลูกค้าให้อยากเดินเข้าไปชมในร้าน impulse จากการศึกษาพฤติกรรมผู้บริโภค ผู้บริโภคกว่า ใน ที่เข้าไปในร้านด้วยความไม่ตั้งใจมาก่อน แต่เพราะเกิดความประทับใจที่ได้เห็นหรือสัมผัสกับสินค้าในส่วนแรก ตัวอย่างเช่น ชั้นล่างสุดของห้างสรรพสินค้ามักจะเป็นสินค้าประเภทเครื่องสำอางหรือน้ำหอม เพราะสินค้าเหล่านี้มีกลิ่นที่หอมดึงดูดใจ  ขณะเดียวกันก็มีลักษณะการจัดวางสินค้าที่สวยงาม ส่วนซุปเปอร์มาร์เก็ตก็มักจะพบผักและผลไม้ก่อน และร้านเบเกอรี่ก็จะได้กลิ่นหอมของขนมดึงดูดใจก่อนอยู่เสมอ

               3. ชนิดของการให้บริการ ( service ) 
ถ้าร้านค้าปลีกนั้นเป็นลักษณะการเลือกซื้อสินค้าแบบบริการตนเอง ( self service ) หลักสำคัญก็คือสินค้าจะต้องถูกนำมาจัดวางบนหิ้ง ชั้นวางสินค้าหรือโต๊ะที่ลูกค้า สามารถหยิบดู ลองดู ทดลองใช้ ทดลองทาได้ ร้านค้าในลักษณะนี้จะต้องมีพื้นที่ มากพอสำหรับลูกค้าที่จะสัญจรภายในร้านได้โดยไม่ติดขัด เช่น ในซุปเปอร์มาเก็ต ความกว้างระหว่างชั้นสินค้าควรมีความกว้างพอเพียงที่รถเข็นสินค้าสามารถเข็นผ่านสวนกันได้ หากทางเดินระหว่างชั้นสินค้าแคบ เมื่อลูกค้าคนหนึ่งหยุดดูสินค้าก็จะทำให้ทางเดินส่วนนั้นติดขัดเกิดความไม่สะดวกที่ลูกค้าคนอื่นๆ จะเข้าไปชมสินค้าได้ทั่วถึง

หรือร้านยาต้องมี counselling desk พร้อมให้ลูกค้าสดวกในการเดินทางเข้าไปขอคำปรึกษากับเภสัชกร ในการซักถาม ขณะเดียวกันก้อต้องมีพื้นที่ให้เภสัชกรได้ดูแล ใช้เครื่องมือจำเป็นในการตรวจดูอาการ และจัดยาได้สะดวก

                4. ประสิทธิภาพในการควบคุมดูแล 
สำคัญมากๆ ดังนั้นภายในร้านค้าตำแหน่งแคชเชียร์หรือพนักงานเก็บเงินควรอยู่ในตำแหน่งที่สามารถมองเห็นประตูทางเข้าออกได้ชัดเจนที่สุด  เพราะถ้าโต๊ะแคชเชียร์อยู่ด้านในอาจไม่สามารถเห็นลูกค้าที่เข้า-ออกร้าน โอกาสที่สินค้าจะสูญหายก็จะเป็นไปได้มาก สำหรับในร้านค้าปลีกที่มีชั้นวางสินค้า ตั้งโชว์สินค้าวางในแนวขนานของร้าน เพราะจะได้สามารถสังเกตการเคลื่อนไหวของลูกค้าภายในร้านค้าด้วย แต่ถ้าวางในตำแหน่งแนวขวางกับร้าน ชั้นวางสินค้าแถวแรกจะบดบังทัศนวิสัยภายในร้านหมด ซึ่งทำให้การควบคุมดูแลยาก

5. อุปนิสัยและอารมณ์ในการซื้อสินค้าของผู้ซื้อ 
เราเปิดร้านค้าปลีกย่อยๆ จุดเด่นที่ต้องมีคือความเข้าใจในธรรมชาติของลูกค้า รู้ว่าอารมณ์เป็นอย่างไร ดังนั้นการจัดผังภายในของร้านค้าต้องขึ้นกับอุปนิสัยในการซื้อสินค้าของผู้ซื้อด้วย ตัวอย่างเช่น ห้างสรรพสินค้าส่วนใหญ่มักจะนำเอาเสื้อผ้า รองเท้าสุภาพบุรุษมาไว้ชั้นล่าง ส่วนของสุภาพสตรีและเด็ก จะไว้ชั้น ทั้งนี้เพราะคุณสุภาพบุรุษมีนิสัยไม่ใช้เวลานานกับการซื้อสินค้าถ้าต้องการอะไรจะตรงรี่เข้าไปหาสิ่งนั้นเลย ส่วนคุณสุภาพสตรีนิยมการช้อปปิ้ง การเดินไปรอบๆ ก่อนถึงมุมสินค้าที่ต้องการ ก็ไม่ได้ก่อให้เกิดความรำคาญใจแต่อย่างไร กลับชื่นชมมากกว่า หรือในกรณีของซูเปอร์มาร์เก็ต ลูกค้าที่เดินเข้ามาในซูเปอร์มาร์เก็ตจะมีวัตถุประสงค์เพื่อเลือกซื้อสินค้าประเภทอาหารก่อน เสร็จแล้วค่อยช้อปปิ้งในส่วนของใช้ในครัวเรือน ซูเปอร์มาร์เก็ต จึงต้องจัดผังการสัญจรในร้านโดยแบ่งเป็น ส่วนอย่างเห็นได้ชัดคือ อุปโภคส่วนหนึ่ง บริโภคส่วนหนึ่ง โดยมีส่วนของผักผลไม้ อาหารสดอยู่ชิดริมผนังด้านใน 

ตอนหน้าเราจะมาเจาะรายละเอียดปลีกย่อยระหว่างการตกแต่งร้าน 


แหล่งข้อมูลและภาพประกอบ
การจัดผังร้านค้า (Layout) โดย ดร.ฉัตรชัย ตวงรัตนพันธุ์ , marketeer
ฉบับที่ 33 พฤศจิกายน 2545
http://www.marketeer.co.th/inside_detail.php?inside_id=1585

INSPIRE: for retail design & marketing,
leisure design & architecture:

49 The Tannery
Lawrence Street
York YO10 3WH
http://www.inspiredc.co.uk/boots/

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น