ทำไมน้ำเกลือขาดตลาดทั่วประเทศ โดยเภสัชกรอุทัย สุขวิวัฒน์ศิริกุล

จากการที่คนไข้มาเรียกหาน้ำเกลือ (NSS  หรือ normal saline solution) ที่เคยหาซื้อได้ตามปกติ แต่ตอนนี้ทำไมหาไม่ได้เลยจากร้านยา โดยเฉพาะลูกหลานเราที่เคยใช้น้ำเกลือเหล่านี้ ล้างจมูกบรรเทาอาการคัดจมูก จากการเป็นหวัดหรือโรคภูมิแพ้ทางเดินหายใจ 

ทำให้ตอนนี้หาได้ยากมาก ยกเว้นหน่วยงานในโรงพยาบาลใหญ่ๆ ที่มีการจัดชื้อแบบสอบราคาล๊อคไว้ทั้งปี ปัญหานี้ส่งผลกระทบทั้งประเทศ โดยเฉพาะความวิกฤตของผู้ป่วยโรคไต เพราะหน่วยไตเทียมไม่มีน้ำเกลือใช้. เพราะเป็นน้ำยาสำคัญตัวหนึ่งที่ต้องใช้ในการล้างระบบก่อนการฟอกเลือด

มาฟังคำตอบจากเภสัชกรร้านยากันว่าเกิดจากอะไร? ทำไมจึงขาด? และจะไปหาน้ำเกลือมาใช้ได้จากที่ไหน? เมื่อไหร่หล่ะ?

สาเหตุของการขาดแคลน

เกิดจากการที่ กำลังการผลิตทั่วประเทศลดลง เนื่องด้วยสถานการณ์อุทกภัยที่ผ่านมา โรงงานหลักที่เคยผลิตได้ส่วนหนึ่งต้องหยุดการผลิตไป  ทำให้สถานการณ์ผลิตภัณฑ์น้ำเกลือในประเทศยังไม่เข้าสู่สภาวะปกตินัก ทำให้มีการขาดน้ำเกลือเป็นบางขณะ

ในโรงงานที่เหลือที่ยังมีความสามารถในการผลิตได้เอง ขณะนี้เกิดปัญหาทางเทคนิค ทำให้กำลังผลิตของเครื่องจักรไม่ได้เต็มความสามารถ และเนื่องด้วยสายการผลิตน้ำเกลือเป็นสายการผลิตขนาดใหญ่ มีข้อจำกัดในการขยายกำลังการผลิต และน้ำเกลือเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีหลายชนิดต้องหมุนเวียนผลิตกันเป็นรอบๆ ดังนั้นจึงมีบางช่วงที่สินค้าบางชนิดขาดไป

ถามว่าแล้วทางการมีการช่วยเหลือย่างใด โรงงานผลิตขององค์กรเภสัชเองก้อไม่พออยู่แล้ว แล้วการนำเข้ามาทดแทนหล่ะ ตอนนี้มีปัญหาทั้งสองฝั่งคือปัญหาของประเทศผู้ผลิต เช่น อินเดียประสพปัญหาภัยแล้งไม่มีน้ำมาผลิตน้ำยา ฟิลลิปปินส์เองก้อมี มีปัญหาน้ำท่วมจากไต้ฝุ่น บวกกับปัญหาการนำเข้าได้ไม่ทันกับความต้องการใช้งานเนื่องจาก ติดขั้นตอนการนำเข้า มาตรฐาน อ.ย. และ ใช้เวลา ขั้นตอนและระยะทางทางอย่างมาก

สุดท้ายข่าวนี้ยังไม่มีการยืนยัน แต่สำคัญมากคืออาจมีการเตรียมปรับขึ้นราคาภายในประเทศ จึงเป็นเหตุให้ supply ลดลง ในขณะที่ Demand คงเดิม หรือมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น

แล้วจะแก้ไขปัญหาการขาดแคลนอย่างไร

ขอตอบในฐานะเภสัชกรร้านยาว่า “ไม่ทราบ” 

ร้านยาเอง บางร้านก้อไม่มีน้ำเกลือส่งมาจากตัวแทนจำหน่ายมานานแล้ว

ฟังจากคุณวิทยา บุรณศิริ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข วันที่ 7 ก.ย. ได้รับรายงานจากเลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา พบว่าน้ำเกลือล้างไตที่มีอยู่ทั้งหมดทุกโรงงานทั่วประเทศ มี 50,000 ถุง ซึ่งเพียงพอที่จะส่งต่อให้องค์การเภสัชกรรมกระจายน้ำเกลือไปตามหน่วยบริการต่างๆ ที่ประสบปัญหา และยืนยันว่าน้ำเกลือล้างไตยังไม่ขาดแคลน แต่แค่ขาดสภาพคล่องเนื่องจากโรงงานผลิตในประเทศมีเพียงพอ แต่ขณะนี้กำลังการผลิตยังไม่เต็ม 100 เปอร์เซ็นต์ทุกแห่ง ด้านประเทศเพื่อนบ้านไม่มีปัญหาขาดแคลน สามารถนำเข้าได้ และเชื่อว่าหลังจากนี้ไปก็จะคล่องตัวขึ้น

ด้านนายแพทย์วิทิต อรรถเวชกุล ผู้อำนวยการองค์การเภสัชกรรรม กล่าวว่า ขณะนี้ได้สั่งนำเข้าจาก 5 ประเทศอาเซียน คือ อินเดีย สิงคโปร์ มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ และเวียดนามโดยองค์การเภสัชกรรมจะเร่งกระจายให้หน่วยฟอกไตเทียมที่ขาดแคลนให้ครบภายใน 3 วันนี้อย่างแน่นอน และจากนี้ไปองค์การเภสัชกรรมจะสำรองน้ำเกลือดังกล่าวไว้ให้สามารถใช้การได้ถึง 1 เดือน

สุดท้ายแล้วเหมือนภาวะปัญหาอื่นๆของประเทศเรา ใช้ความเชื่อเป็นตัวตัดสินว่าปัญหาจะหายไป และต้องให้ประชาชนโวยวายผ่านสื่อเสียก่อนจึงจะแก้ไขปัญหา ในฐานะเภสัชกรร้านยาตัวเล็กๆคนหนึ่ง สามารถแก้ปัญหาได้โดยการมาแจกแจงปัญหาให้พ่อแม่พี่น้องทุกท่านได้รับรู้เท่านั้น ที่เหลือหากมีน้ำเกลือจริง ไม่ใช่ความเชื่อ ก้อถือว่ามีการแก้ไขปัญหาจริงจังจากผู้รับผิดชอบ

แหล่งข้อมูล

สธ.ยันน้ำเกลือล้างไตไม่ขาดแคลน แค่ขาดสภาพคล่อง, http://www.ryt9.com/s/iqry/1484682

'วิทยา'ยันน้ำเกลือล้างไตไม่ขาดแคลน เตรียมนำเข้าสำรอง,  ข่าวไทยรัฐออนไลน์,

www.thairath.co.th/content/edu/289394

คลิปข่าว..น้ำเกลือ N-S-S (น้ำเกลือสำหรับฟอกไต) ขาดแคลนในโรงพยาบาล,

http://www.youtube.com/watch?v=y2tAZsbRJTA