วันเสาร์ที่ 4 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2555

โรคร้ายที่มากับหน้าร้อน โดย เภสัชกรอุทัย สุขวิวัฒน์ศิริกุล

เสร็จจากศึกใหญ่มหาอุทกภัยประชาชนคนไทยก้อได้รื่นเริงกับปีใหมน้ำตอนน้ำลดหมาดๆพอให้สัมผัสอากาศหนาวเย็นชื่นใจกันได้ปั้บนึงเดือนหน้าก้อจะย่างเข้าสู่ฤดูร้อนซะแล้วอากาศที่อบอ้าวที่กำลังเดินทางมาถึงนอกจากทำให้เราร้อนกาย เหงื่อไหลออกติ๋งๆ ให้หงุดหงิดแล้วยังเป็นช่วงที่เหล่าเชื้อโรคบางชนิดที่เคยสงบหลังน้ำลดกลับมาเริงร่าดุจได้ชีวิตใหม่ ครานี้จะแฝงตัวมากับอาหาร น้ำดื่มหรือสภาวะอากาศ

ศึกน้ำท่วมเราก้อ เอาอยู่ผ่านมาได้แล้ว ครานี้เพื่อให้เราได้รู้เท่าทันและเตรียมพร้อมรับมือกับโรคฮิตในช่วงหน้าร้อนมาดูว่าเราต้องผจญภัยกับโรคร้ายอะไรมั่ง

โรคภัยที่มากับอากาศร้อน-แพ้ลมร้อน เป็นลมเพราะอากาศร้อน
หน้าร้อนบ้านเรามักจะกระหน่ำด้วยความร้อนและความชื้นอุณหภูมิของอากาศที่ร้อนระอุมากขึ้นทั้งที่มาจากแสงแดดที่ส่องโดยตรงหรือสท้อนมาจากสิ่งแวดล้อมรอบกายเรา เป็นเวลานานๆรวมไปกับความชื้นในอากาศสูง ย่อมส่งผลให้เหงื่อระเหยระบายความร้อนออกได้น้อยความอบอ้าวที่สะสมภายในร่างกายเรา ทำให้เกิดอันตรายจากความร้อนได้ง่าย
ยิ่งหากเราสภาพร่างกายไม่แข็งแรง แต่งกายไม่เข้ากับสภาพอากาศบางคนก้อต้องไปออกกำลังกายหรือทำงานกลางแดดร้อนๆนานๆ จะทำให้เกิดอาการหมดสติเป็นลม หรือที่เรียกกันว่าแพ้อากาศร้อน เป็นลมเนื่องจากอากาศร้อน  (Heat Syncopeหรือ Heat Collapse)ขึ้นมาได้
อาการที่พบบ่อยคือร้อนอึดอัดหายใจขัดและหอบถี่ปากแห้งผากสายตาฝ้ามัวและคลื่นไส้อาเจียนผิวหนังแห้งวิงเวียนคลื่นไส้อาเจียนอ่อนเพลียบางรายอาจมีอาการโซเซถึงกับเป็นลมหมดสติในที่สุดหากจับชีพจรจะพบว่าเบาและเร็วความดันโลหิตจะต่ำและพบอาการขาบวมในรายที่ยืนนานการรักษาก้อรีบนำคนไข้ไปนอนพักในที่ร่มยกขาสูงๆเช็ดตัวด้วยน้ำเย็น แล้วให้น้ำดื่มหรือน้ำเกลือจิบอย่างช้าๆ

ภัยร้ายที่มากับแสงแดด-ผิวไหม้แดด
นอกจากความร้อนจากการอยู่กลางแดดนานๆ แสงที่สาดส่องโดยตรงกับผิวเรามีผลต่อร่างกายไม่น้อยทำให้เกิดผิวไหม้แดดหรือ Sun Burn ขึ้นมาได้ หากถ้าเราต้องไปอยู่ท่ามกลางแสงแดดเป็นเวลานานอาการไหม้แดดจะเกิดเร็วหรือช้าจะขึ้นอยู่กับสีผิวและการเตรียมการปกป้องของแต่ละคนถ้าเรามีผิวขาวมากหรือไม่ได้ทาครีมป้องกันผิวก้อจะยิ่งไหม้เร็วและมีอาการบวมแดงร้อนปวดแสบปวดร้อนบางรายอาจมีอาการคัน ระคายเคืองร่วมด้วย

ถ้ารู้ว่าจะต้องไปกลางแจ้ง ควรเลี่ยงการออกแดดหรือต้องใช้ครีมกันแดดครีมให้ความชุ่มชื้นแก่ผิวหนังครีมเคลือบผิวทาป้องกันเพื่อลดการสูญเสียน้ำของผิวหนังและหากระคายเคืองร้อน บวมแดงมากๆ อาจจำเป็นต้องใช้ยาทาจำพวกแอนตี้ฮีสตามีนเพื่อลดอาการคัน

โรคร้ายที่มากับอาหาร
มหันภัยโรคหน้าร้อนที่มาโจมตีจากการกินก้อคือ "โรคอาหารเป็นพิษFood Poisoning" เกิดจากเราเผลอไปกินเชื้อโรคหรือสารพิษของเชื้อโรคที่ปนเปื้อนอยู่ในอาหารเข้าไปในทางเดินอาหาร สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากเชื้อแบคทีเรียที่พบได้ทั่วไปโรคนี้บางครั้งอาจเกิดขึ้นกับกลุ่มคนใหญ่ๆโดยการกินอาหารปนเปื้อนชนิดเดียวกันหรือข้าวกล่องที่สั่งมาจากเจ้าเดียวกัน เราจึงแนะนำให้กินแต่อาหารปรุงสุกสะอาด หากไม่แล้วอาหารที่ปรุงเสร็จแล้วทิ้งไว้นาน หรือที่ไม่ได้เก็บแช่ไว้ในตู้เย็นหรือนำมาอุ่นให้ร้อนอยู่เสมอ

อาการของโรคมักเกิดง่ายกับเด็กและคนชราที่มีภูมิต้านทานน้อย มักเกิดภายใน 2-6 ชั่วโมงหลังจากกินอาหารปนเปื้อนเชื้อหรือสารพิษของเชื้อเข้าไปมักตามมาด้วยมีไข้ปวดท้องคลื่นไส้อาเจียนท้องเสียบางครั้งอาจมีอาการปวดศีรษะปวดเมื่อยตามเนื้อตัวยิ่งถ้าถ่ายอุจจาระมากจะเกิดอาการขาดน้ำและสารเกลือแร่ในร่างกายอ่อนเพลียระโหยอย่างมากการป้องกันที่ดีคือควรกินอาหารที่สะอาดปรุงสุกใหม่ๆไม่ทานอาหารที่เก็บไว้ค้างคืนนานๆเพื่อป้องกันการรับเชื้อโรคโดยไม่จำเป็นการรักษาหากเป็นไม่มากถ่ายเป็นน้ำไม่มีมูกเลือดไม่มีไข้จะหายได้เองแต่ถ้าเป็นมากต้องได้รับน้ำเกลือเสริมอาจอยู่ในรูปแบบของการดื่มหรือการให้ทางเส้นเลือดแล้วแต่ความรุนแรง

อีกโรคหนึ่งชื่อคล้ายกันคือ "โรคอุจจาระร่วงAcute Diarrhea" โรคนี้ติดต่อทางอาหารและน้ำเกิดจากเชื้อแบคทีเรียเชื้อไวรัสโปรโตซัวและหนอนพยาธิเชื้อเหล่านี้สามารถติดต่อได้โดยการกินอาหารหรือดื่มน้ำที่มีเชื้อปนเปื้อนเข้าไปอาการจะเหมือนกับอันแรกคือ ถ่ายอุจจาระเหลวหรือถ่ายเป็นน้ำเป็นมากๆจะมีมูกปนเลือดมักจะอาเจียนร่วมด้วยแต่ความรุนแรงของอาการจะแตกต่างกันได้มากการดูแลผู้ป่วยในระยะแรกควรดื่มน้ำหรืออาหารเหลวมากๆอาทิน้ำข้าวน้ำแกงจืดและดื่มสารละลายน้ำตาลเกลือแร่ถ้าอาการไม่ดีขึ้นยังไม่หยุดถ่ายเหลวให้รีบไปพบแพทย์                    

ภัยร้ายมฤตยูจากสัตว์สู่คน-โรคพิษสุนัขบ้าหรือโรคกลัวน้ำRabies
โรคนี้ที่น่ากลัวเพราะไม่ได้เกิดจากสุนัขแต่เพียงอย่างเดียว แต่สามารถเกิดได้กับสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมแต่ที่นิยมเรียกว่าโรคพิษสุนัขบ้า เพราะส่วนใหญ่มักพบในสุนัขหรือแมวเพราะเป็นสัตว์เลี้ยงที่ใกล้ชิดกับคนมาก หากเราเผลอไปโดนสัตว์ตัวที่ติดเชื้อโรคนี้มา ไม่ว่าจะโดนกัดข่วนหรือถูกเลียบริเวณที่มีแผลถลอกของเราหรือไม่ก้อไปเล่นกัน แล้วน้ำลายสัตว์ที่มีเชื้อเข้าตาปากหรือจมูกถ้าไม่ได้รับการรักษาจะมีอาการภายใน 15-60 วันบางรายอาจนานเป็นปีที่เรากังวลมากที่สุดกับภัยนี้ เพราะว่าเมื่อเป็นโรคพิษสุนัขบ้ายังไม่มียารักษาทำให้เสียชีวิตทุกรายภายใน 2-7 วันหลังแสดงอาการจึงจำเป็นต้องรีบให้วัคซีนทันทีเมื่อได้รับเชื้อและแจ้งให้เจ้าหน้าที่สาธารณสุขได้ทราบทันทีเพื่อเข้าควบคุมโรคในพื้นที่ดังนั้นหากเราไปถูกสุนัขหรือสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมกัดหรือข่วนให้รีบล้างแผลด้วยสบู่และน้ำสะอาดหลายๆครั้งเช็ดให้แห้งแล้วใส่ยารักษาแผลสดและรีบไปพบแพทย์เพื่อรับการรักษาที่ถูกต้องและฉีดวัคซีนป้องกันต่อไป

เมื่อเภสัชกรได้มาเตือนให้ได้รับทราบแล้วก็ขอให้เราหมั่นรักษาสุขภาพร่างกายให้แข็งแรงอยู่เสมอหากมีอาการต่างๆตามที่เล่ามา ไม่แนใจก้อไปขอคำปรึกษาเบื้องต้นจากร้านยาใกล้บ้านได้ ยังไงๆ เราก้อไม่อาจหนีความร้อนจากธรรมชาติที่หมุนเวียนผัดผ่านกันมา แต่เราสามารถรักษาสุขภาพร่างกายไปพร้อมกับดูแลจิตใจให้ผ่อนคลายจะทำให้ร่างกายและใจไม่ร้อนไปกับสภาพอากาศร้อนอบอ้าวที่กำลังเดินทางมาถึง

 รูปภาพประกอบมาจาก
http://women.thaiza.com/%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%94%E0%B8%B9%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%9C%E0%B8%B4%E0%B8%A7-%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%99/211134/

http://fic.ifrpd.ku.ac.th/fic/blog/wp-content/uploads/2010/04/20090504678_02.jpg

http://static.guim.co.uk/sys-images/Environment/Pix/columnists/2011/7/18/1310991755287/MDG--Rabies--rabies-vacci-005.jpg

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น